Gasellende

Minister Hermans in Warffum (25 september 2024)

Dit opiniestuk schreef ik met Jan van der Holst. Het verscheen op woensdag 25 september 2024 in het Dagblad van het Noorden. ’s Middags bracht minister Hermans van Klimaat en Groene Groei een bezoek aan Warffum. De foto van de minister is gemaakt door Anjo de Haan (met dank).  

Warffum wil einde aan gasellende

‘Geen Gronings gas meer’ staat in het Hoofdlijnenakkoord van het Kabinet-Schoof. De gaswinning uit het grote Groningenveld is inderdaad gestopt, maar er zijn nog 17 kleine gasvelden in de provincie Groningen waar de winning gewoon doorgaat. Eén daarvan is het Warffumerveld. En sterker nog: de NAM heeft minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei verzocht de eind 2024 aflopende winningsvergunning voor het gasveld onder de wierde van Warffum met acht jaar te verlengen. De actiegroep Warffum Alert riep de minister vorige maand met klem op om dat verzoek af te wijzen.

De oproep kreeg ruim aandacht in de media, zowel regionaal als landelijk. Tijdens het Vragenuur in de Tweede Kamer op 3 september antwoordde minister Hermans op vragen van de SP dat het kabinet dit najaar ‘na een zorgvuldig proces’ besluit over de nieuwe winningsvergunning. De veiligheid van de Warffumers staat voorop, zei ze, maar ook de leveringszekerheid moet worden gegarandeerd. Dat klonk als een echo van de gasdebatten uit het verleden. De minister zegde toe dat zij alvorens een conceptbesluit te nemen met de bewoners van Warffum in gesprek zal gaan.

Tien dagen later volgde tijdens het debat over de Staat van Groningen een beschamende discussie over wat nou eigenlijk Gronings gas is. BBB-woordvoerder Vermeer stelde dat in het Hoofdlijnenakkoord met ‘Gronings Gas’ alleen het gas uit het grote Groningenveld wordt bedoeld. Het gas uit Warffum, Bedum of Lauwersoog is blijkbaar niet Gronings genoeg en kan volgens het kabinet nog gewoon worden opgepompt. De NSC-fractie begreep bij monde van Kamerlid Daniëlle Jansen als enige coalitiepartner dat Warffum ook in Groningen ligt. Oppositiepartijen riepen de minister in een motie op de vergunningsaanvraag voor de gaswinning in Warffum per direct af te wijzen. Hopelijk sluit het NSC zich daarbij aan.

Op woensdag 25 september brengt minister Hermans een bezoek aan Warffum om met bewoners in gesprek te gaan. Een delegatie bestaande uit de leden van Warffum Alert en van Dorpsbelangen zal er nogmaals bij de minister op aandringen de gaswinning in Warffum en uit de andere kleine velden te stoppen.

Wat willen we minister Hermans vertellen? Om te beginnen dat het Warffumerveld geologisch onderdeel is van het grote Groningenveld, maar er puur administratief (of economisch) van losgekoppeld is. Het Warffumerveld is slechts door één breuklijn van het Groningenveld gescheiden. Als het kabinet de beperkte definitie van ‘Gronings Gas’ volhoudt moeten op zijn minst ook de tot het Groningenveld behorende gasvelden in Warffum en Bedum worden gesloten.

Foto van Gerben Veenstra

Foto links: protest tegen de gaswinning in Warffum in april 2017 (fotograaf: Gerben Veenstra). 

Afbeelding rechts: linksboven in het groene het Warffumerveld. Rechts het grote Groningenveld. De breuklijn tussen de velden wordt aangegeven met een smal lijntje (uit een Winningsplan van 2014, dat in 2019 door de NAM werd ingetrokken. Een oud Winningsplan uit 2003-2005 bleef daardoor vigerend). 

Uit Winningsplan NAM (2014; ingetrokken in 2019).

Ook vertellen we haar over de mijnbouwschade als gevolg van de gaswinning uit het Groningenveld, die in Warffum vrijwel huis-aan-huis ontstond. Aan veel panden is bij herhaling forse schade ontstaan. Warffum is gebouwd op een 2500 jaar oude wierde. Net niet de hoogste, maar qua oppervlak wel de grootste van Nederland. Sinds vorig jaar wordt erkend dat die oeroude, cultuurhistorische ondergrond door het zogenoemde ‘opslingeringseffect’ extra kwetsbaar is bij bevingen.
Ook kleine velden zijn niet onschuldig, liet het KNMI half april nog weten. Twee weken later bleek dat door een beving van 1,5 vlakbij het Warffumerveld. Vijf jaar geleden bleek uit TNO-onderzoek dat in het Warffumerveld rekening moest worden gehouden met een beving tot een kracht van 3.8.
Onder de bewoners van Warffum leven grote zorgen over de gevolgen van de gaswinning. De Haagse verhalen over veiligheid stellen niet meer gerust. Die hebben we al te lang moeten slikken. Het wantrouwen is nog fors. Onlangs vertelde een IMG-expert een Warffumer dat zijn gemelde schade niet door de gaswinning kon zijn veroorzaakt, want die was al gestopt. Ook het argument van de leveringszekerheid is volkomen ongeloofwaardig, gezien de relatief minieme hoeveelheid uit het Warffumerveld gewonnen gas. Die 250 miljoen kuub per jaar past in anderhalve LNG-tanker in de Eemshaven. Peanuts in het grote verhaal van de leveringszekerheid.

Warffum Alert vindt dat ook de Warffumers na ruim een decennium gasellende nu recht hebben op rust en zekerheid. Om verder leed te voorkomen moet de winning uit het gasveld onder de wierde van Warffum daarom nu stoppen. In die eis voelen we ons gesteund door de gemeenteraad van Het Hogeland, die al in 2020 in een motie uitsprak ‘het moreel onaanvaardbaar te vinden dat de inwoners van Warffum schade ondervinden van aardbevingen ten gevolge van winning van gas uit het Groningenveld en tevens, (gelet op de seismische omstandigheden aanzienlijk) risico blijven lopen op schade door (actieve) gaswinning in hun directe omgeving uit het Warffumveld.’ Dat moet toch voldoende zijn om minister Sophie Hermans te overtuigen om de winningsvergunning voor het Warffumerveld niet te verlengen. ‘Geen Gronings gas meer’ staat al in het regeringsakkoord. Belofte maakt Ereschuld!

Jan van der Holst en Erik de Graaf
(Warffum Alert)

Nog meer vindt u op de website van Warffum Alert.

Onderstaande teksten zijn inhoudelijk geheel op mijn verantwoording:

Foto Gerben Veenstra