DDR en Oost-Berlijn.
Het is 9 november. Vandaag is het 35 jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. Dit stuk over liefde in een Stasi-gevangenis schreef ik ooit, al dik vijftien jaar geleden (nee, langer al), uit pure verbazing. De foto’s maakte ik allemaal zelf. In de Stasi-gevangenis Hohenschönhausen en bij de hoofdpersonen thuis. In 1981 leerden Regina…
In april 1969 reed een Russische militaire kolonne door het zuiden van de DDR. De sovjetmilitairen keerden terug uit Tsjechoslowakije, waar ze in augustus 1968 de Praagse Lente met militair geweld hadden neergeslagen. In het plaatsje Schneeberg in het Erzgebirge werden studenten door de communistische partij gemobiliseerd om de Russische soldaten met bloemen en gejuich…
Eind december 1981. Twee weken na de machtsgreep van Jaruzelsi reed ik in een Trabant door sneeuw en wind van Rostock naar Hiddensee. Met Achim zou ik Oud & Nieuw vieren op het Oost-Duitse Oostzee-eiland. Het was ijzig koud op Hiddensee. De verbinding vanaf Scharprode op Rügen was moeizaam door de ijsgang. In ons huisje…
Carlo Jordan overleed woensdag op 72-jarige leeftijd in zijn woning in Prenzlauer Berg in Berlijn. Het bericht maakte me verdrietig en ik ben eerst maar een stuk gaan fietsen. Voor elk jaar van 1951 tot aan zijn dood trapte ik één kilometer weg, bleek achteraf, maar dat was toeval. Carlo werd timmerman in het Oost-Duitse…
Geen demonstraties, geen stakingen en geen verbeelding aan de macht, zoals in Parijs, West-Berlijn of Praag. In Oost-Duitsland bleef het vrij rustig in 1968, zelfs op de dag dat de Praagse Lente door troepen van het Warschau Pact bloedig werd neergeslagen. Toch werd het jaar een trauma voor een Oost-Duitse generatie, die haar hoop op…
Vooraf: op 17 november 2013 overleed Erwin Jöris op 101-jarige leeftijd. Ik ontmoette hem een paar keer in Berlijn en Keulen en schreef in 2005 een artikel over hem voor de Geassocieerde Pers Diensten (GPD). Lees het artikel van toen alsof u een jaar of twintig jonger bent. Dan kan Erwin Jöris 93 blijven en…
In september 1964, in de hoogtijdagen van de Koude Oorlog, kondigde het communistische Oost-Duitsland een Bausoldatengesetz aan (een Gesetz is een wet). Voortaan konden jonge mannen met religieuze en ethische bezwaren tegen het Oost-Duitse leger hun militaire dienstplicht zonder wapentuig vervullen. Als zogenaamde bouwsoldaten werden de kritische Oost-Duitse rekruten ingezet voor infrastructurele werken, meestal voor…
Drie weken na de Rijksdagbrand in februari 1933 werd de jonge Berlijnse communist Erwin Jöris (geboren in 1912) door de nazi’s gearresteerd. Een jaar later werd hij uit het concentratiekamp Sonnenburg ontslagen op voorwaarde dat hij zich nooit weer “staatsvijandelijk” zou gedragen. Desondanks ging Jöris in 1934 in opdracht van de communistische partij via Praag…
Op 5 januari 1982 woonde ik in Jena, een broeinest van verzet in de DDR, een discussieavond in de Junge Gemeinde bij. Keine Moneten für Raketen (“geen poen voor raketten”) was het thema. Een paar dagen later schreef ik in de trein naar huis een kort verslag van de discussies en bewaarde het keurig voor…